MENU

Donorreacties

Normaal gezien brengt doneren van bloed-, plasma-of bloedplaatjes geen nare gevolgen met zich mee. Toch zijn er reacties mogelijk.

Op de bloedinzameling proberen onze medewerkers ze te voorkomen of zo goed mogelijk op te vangen. Uiteraard ben je als donor steeds verzekerd voor eventuele bijkomende medische kosten. Dit zijn de meest voorkomende reacties achteraf:

Blauwe plek of bloedbuil

  • Wat merk je? Vaak een zwelling door bloedophoping in het onderhuidse weefsel. De huid kleurt blauw in de dagen volgend op de donatie, soms met lokale pijn. Grote hematomen kunnen door de druk soms zenuwirritatie of spierlast, bewegingsbeperking veroorzaken. Doorgaans herstelt dat volledig.
  • Wat doe je? De eerste uren kan een koud kompres verlichting bieden. Vermijd de eerste 12 uur een sterke krachtinspanning met je arm. Bij pijn kan je paracetamol innemen (geen aspirine). Vanaf de dag na de afname kan je 2 keer per dag blauweplekkenzalf aanbrengen op de prikplaats.
  • Oorzaak? Dit kan gebeuren als je ader doorprikt is of als er onvoldoende druk is uitgeoefend op de prikplaats na verwijdering van de naald. Ook medicatiegebruik (aspirine, antistollingsmiddelen) kan dit in de hand werken.

Nabloeden van de prikplaats

  • Wat merk je? De prikplaats gaat spontaan opnieuw bloeden.
  • Wat doe je? Verwijder het drukverband. Oefen langdurig voldoende druk uit op de prikplaats. Leg, nadat je de bloeding gestelpt hebt, een nieuw drukverband aan. Doe de eerste 12 uur geen grote krachtinspanning met je arm.
  • Oorzaak? Dit kan gebeuren bij onvoldoende druk op de prikplaats, bij voortijdige krachtinspanning met de arm of als je bepaalde medicatie gebruikt.

Zenuwprikkeling of zenuwletsel

  • Wat merk je? Je merkt scherpe, uitstralende pijn vanuit de prikplaats en/of tintelingen of gevoelloosheid in je arm, hand of vingers. Spierzwakte komt zelden voor.
  • Wat doe je? Breng koude kompressen aan. Bij pijn kan je paracetamol innemen. Meestal geneest het spontaan. Bij blijvende of toenemende pijn of bij spierzwakte raadpleeg je het best een arts.
  • Oorzaak? Dit kan gebeuren doordat je druk voelt op een armzenuw, ofwel door een bloeduitstorting, ofwel door rechtstreekse beschadiging door de naald.

Na arteriële punctie (bloedafname uit slagader)

  • Wat merk je? Bij een arteriële punctie wordt in plaats van de ader de slagader aangeprikt. Dat resulteert in een snelle, pulsatiele vulling met helderrood bloed.
  • Wat doe je? De afnameassistent zal je vragen extra lang een stevige druk uit te oefenen op de prikplaats, gedurende minstens 20-25 minuten. Het drukverband moet daarna ook meerdere uren ter plaatse blijven. Een goed behandelde arteriële punctie geneest zonder verdere gevolgen. Heb je toch nog klachten raadpleeg dan een arts (toenemende pijn of zwelling in de onderarm, tintelingen of gevoelloosheid in de vingers, bleekheid/koude van de onderarm of hand). Doe de eerste 12 uur geen grote krachtinspanning met je arm.
  • Oorzaak? Dit kan gebeuren als je armslagader of een van haar zijtakken per ongeluk is aangeprikt.

Misselijkheid, duizeligheid of bewustzijnsverlies

  • Wat merk je? Je hebt last van een bleke, klamme huid, misselijkheid, een zwak gevoel in de benen of duizeligheid. Soms kan je plots kort je bewustzijn verliezen – en je daardoor misschien verwonden. Sommige donoren hebben last van stuipen (het onwillekeurig samentrekken van hun spieren) en incontinentie.
  • Wat doe je? Ga in een positie liggen met je voeten hoger dan je hart (Trendelenburg) en gebruik koude vochtige doekjes op je voorhoofd. Drink voldoende water. Vermijd alcoholische dranken, overvloedige maaltijden en warme baden.
  • Oorzaak? Een tijdelijke vertraging van het hartritme en een daling van de bloeddruk (vasovagale reactie). Dit kan gebeuren bij heftige emoties of pijn bij de afname, of door het verminderd bloedvolume door de bloedafname.

Zwak voelen

  • Wat merk je? Sommige donoren kunnen zich zwak voelen na de afname. Als de donor daarbij onge­lukkig ten val komt, zijn kwetsuren niet uitgesloten.
  • Wat doe je? We raden je aan om na de afname een gesuikerde frisdrank te drinken en een kwartiertje rust te nemen. Zo kan je meestal dergelijke donorreacties voorkomen Ook de uren na een donatie blijft het belangrijk goed te drinken.
  • Oorzaak? Zwak voelen wordt meestal veroorzaakt door een daling van de bloeddruk. Soms kan dat leiden tot bewustzijnsverlies of flauwvallen.

Maaglast of braakneigingen

  • Wat merk je? Sommige donoren hebben na de afname last van braakneigingen, maaglast of diarree.
  • Wat doe je? Ga in een positie liggen met je voeten hoger dan je hart (Trendelenburg) en gebruik koude vochtige doekjes op je voorhoofd. Drink voldoende water. Vermijd alcoholische dranken, overvloedige maaltijden en warme baden.
  • Oorzaak? Maag- en darmklachten kunnen na de donatie optreden in het kader van een vasovagale reactie. Wie plasma of bloedplaatjes geeft, kan ook last hebben van de antistollingsvloeistof die we gebruiken om het donorbloed tijdens de donatie onstol­baar te maken. Daardoor kan een tijdelijk tekort aan calcium in het bloed ontstaan, waardoor spieren en zenuwen prikkelbaarder worden. Dat kan zich tijdens de donatie uiten door een rare smaak, tintelingen in de lippen, een koudegevoel of maag- en darmklachten.