Rode Kruis publiceert studie over bloeddonatie voor mannen die seks hebben met mannen
Het wetenschappelijk tijdschrift PLOS ONE publiceerde op woensdag 15 april een artikel van Rode Kruis-Vlaanderen over bloeddonatie door mannen die seks hebben met mannen. Ook de Artsenkrant publiceert op 16 april een stuk over deze studie.
Momenteel mogen in België mannen die seks hebben (gehad) met andere mannen (MSM), levenslang geen bloed geven. Deze regel is vastgelegd door het ministerie van Volksgezondheid en de Hoge Gezondheidsraad. Het Rode Kruis brengt dit in de praktijk. Maar het is ook een controversiële maatregel, die door sommige mensen wordt gezien als discriminatie van homoseksuele mannen.
Waarom mogen mannen die seks hebben met mannen geen bloed geven?
De strenge regels rond MSM en bloeddonatie zijn gebaseerd op cijfermateriaal over hiv en andere infecties bij MSM. Volgens het Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid (WIV) kwam 50,6% van de nieuwe hiv-infecties in 2013 voor bij mannen die seks hebben met mannen. 70% van de nieuwe infecties bij mannen kwamen voor bij deze groep.
Het Rode Kruis wil al zijn activiteiten wetenschappelijk onderbouwen. Omdat dit een thema is dat regelmatig controverse oproept en zwaar emotioneel geladen is, is het ook maatschappelijk relevant om er onderzoek naar te voeren.
Daarom deed het Centrum voor Evidence-Based Practice van het Rode Kruis een systematische literatuurstudie naar de volgende vraag: “Ontstaat er een risico op infecties, indien MSM-mannen in westerse landen als bloeddonor actief zijn?”
Complexe resultaten
De resultaten van dit onderzoek zijn jammer genoeg niet eenduidig. Van de 18.987 gescreende onderzoeksartikelen, werden slechts 14 studies weerhouden voor verdere analyse. 11 van de 14 resterende studies konden geen betekenisvolle effecten aantonen, omdat de groep MSM-donoren te klein was. De drie studies die dan nog overbleven, “suggereren een link tussen MSM-bloeddonoren en infectie met hiv-1”.
Het artikel concludeert dus eigenlijk het volgende:
- De bestaande literatuur kan niet bewijzen dat er een verhoogd risico op HIVinfectie bestaat als mannen die seks hebben met mannen, bloed doneren. Dit komt omdat er te weinig goede studies over zijn gevoerd. Maar het tegendeel, dat het wél veilig zou zijn is evenmin bewezen.
- Er is dus meer en beter onderzoek nodig naar deze vraag.
- Overschakelen naar een uitsluiting van 1 jaar (dwz dat MSM-donoren bloed zouden kunnen geven als zij één jaar of langer geen seks hebben gehad met een andere man) zou kunnen, als de mogelijke risico’s in kaart worden gebracht. (liegen op de medische vragenlijst bijvoorbeeld)
- In de tussentijd zijn er nog steeds de epidemiologische cijfers, die aantonen hoe vaak hiv en andere infecties voorkomen bij MSM. Deze cijfers suggereren wel degelijk een verhoogd risico. Er is dus geen overtuigend bewijs om het huidige beleid te veranderen.
De beslissing om de uitsluiting van MSM-donoren al dan niet te veranderen, ligt niet bij het Rode Kruis, maar bij het ministerie van Volksgezondheid en de Hoge Gezondheidsraad. Deze studie kan door hen gebruikt worden om hun beleid wetenschappelijk te ondersteunen.