MENU

Reactie op wangedrag van internationale Rode Kruishulpverleners

Na eerdere meldingen van seksueel misbruik binnen de Britse humanitaire hulporganisatie Oxfam, komen nu ook berichten over seksueel wangedrag door hulpverleners van het Internationale Rode Kruiscomité (ICRC). In een besloten Facebookgroep van het ICRC discussiëren medewerkers over de recente onthullingen en wordt ook melding gemaakt van gelijkaardige feiten binnen het ICRC. 

“We weten dat het Internationale Rode Kruiscomité zwaar aan de kwestie tilt en dat het net als Rode Kruis-Vlaanderen een zero tolerancebeleid hanteert tegenover grensoverschrijdend gedrag. Er wordt niet alleen gewerkt om grensoverschrijdend gedrag in de toekomst te vermijden, maar ook aan strikte maatregelen voor medewerkers die de gedragscode overtreden,” zegt woordvoerder An Luyten.

Het Internationale Rode Kruiscomité publiceerde vrijdag 23 februari haar interne onderzoek naar seksueel wangedrag binnen het ICRC. Wereldwijd werden hiervoor cijfers opgevraagd sinds 2015 voor meer dan 17.000 personeelsleden. In totaal werden 21 personeelsleden ontslagen wegens grensoverschrijdend gedrag of verlieten ze zelf het ICRC tijdens het interne onderzoek. 2 medewerkers kregen geen contractverlening wegens verdenking van grensoverschrijdend gedrag. Binnen de Internationale Rode Kruisfederatie (IFRC) werden sinds 2013 zes medewerkers onderzocht wegens seksueel wangedrag, 2 van hen werden ook effectief ontslagen na intern onderzoek.

ICRC blijft bezorgd

Het ICRC is diepbedroefd over deze cijfers en het gedrag had voorkomen moeten worden. "Met dit gedrag verloochenen we de mensen die we juist willen helpen. Het druist in tegen de menselijke waardigheid. We hadden waakzamer moeten zijn om dit te voorkomen", zegt Yves Daccord, directeur-generaal van het ICRC.

Seksueel grensoverschrijdend wangedrag is een verraad aan de mensen en de gemeenschappen waar ICRC aanwezig is om te helpen. Het druist in tegen de menselijke waardigheid en de fundamenten van het Rode Kruis. Er is geen plaats voor discriminatie, misbruik of wangedrag binnen het ICRC.

Omdat het ICRC bezorgd is dat sommige incidenten die gerapporteerd worden of niet correct zijn afgehandeld, onderneemt de organisatie blijven actie:

  • Alle personeelsleden zijn sinds 2006 contractueel gebonden aan de Gedragscode van het ICRC, die expliciet betalende en grensoverschrijdende seksuele diensten verbiedt. Dit verbod is wereldwijd en te allen tijde van toepassing, ook op locaties waar prostitutie legaal is.

  • In de lente van 2017 werd het Global Compliance Office opgericht om toezicht te houden op de handhaving van de naleving door medewerkers van de Gedragscode. Dit kantoor werkt volledig onafhankelijk en onderzoekt alle aantijgingen en klachten confidentieel. Daarvoor is er een wereldwijd netwerk van ombudsmannen voor advies en ondersteuning.

  • De huidige processen en systemen worden voortdurend geëvalueerd om een cultuur van respect te blijven bevorderen.

  • ICRC onderhoudt contacten met andere humanitaire organisaties om kwesties aan te pakken die een collectieve inspanning vergen, zoals het voorkomen dat daders zich ongemerkt tussen de verschillende humanitaire organisaties verplaatsen.

6 maatregelen van Rode Kruis-Vlaanderen

Wij hanteren als humanitaire organisatie zelf ook een aantal maatregelen om grensoverschrijdend gedrag van délégués – afgevaardigden die onze organisatie vertegenwoordigen tijdens buitenlandse missies - te vermijden.

  • Tijdens het selectieproces worden persoonlijkheidsproeven uitgevoerd waarin getest wordt op integriteit.

  • Daarnaast vragen we sinds kort ook een bewijs van goed gedrag en zeden.

  • Uiteindelijk moet er ook een contract ondertekend worden waarin verwezen wordt naar de plicht om zich te houden aan de code of conduct én de fundamentele beginselen van het Rode Kruis.

  • Eenmaal onze afgevaardigden aan de slag zijn, worden ze geïntegreerd in de lokale Nationale Rode Kruisvereniging en krijgen deze verenigingen de kans om feedback te geven op de prestaties en het (professionele) gedrag van onze mensen. 

  • In de meeste landen zijn er per missie ook steeds twee afgevaardigden aanwezig. We vinden het niet meer dan normaal dat onze délégués eventueel wangedrag meteen melden.

  • Tot slot streven we ernaar om onze delegaties altijd gender-balanced (7 mannen en 6 vrouwen) te laten zijn. Een meer gender-balanced verdeling van machtsposities is belangrijk om grensoverschrijdend gedrag en misbruik te vermijden.

Geen van deze maatregelen is op zich sterk genoeg om dit gedrag uit te sluiten maar we creëren zo wel een web van maatregelen dat het risico sterk beperkt.

Geen meldingen binnen Rode Kruis-Vlaanderen

Binnen onze eigen organisatie zijn er geen meldingen gekomen van grensoverschrijdend gedrag van onze medewerkers en vrijwilligers op buitenlandse missies. We werken in zeer complexe situaties, vaak in de nasleep van grote rampen of crisissen. Zo’n situaties zijn kwetsbaar voor misbruik maar ons beleid en onze procedures moeten robuust genoeg zijn om effectief te kunnen functioneren in deze situaties.

In het geval er tóch een melding zou gebeuren, gaan we onmiddellijk naar het land in kwestie en wordt er een onderzoek ingesteld samen met onze lokale partner. Wordt er aangifte gedaan tegen één van onze afgevaardigden? Dan wordt deze persoon meteen geschorst. Blijkt later dat deze aangifte gegrond was, dan wordt deze medewerker ontslagen.