Preventie en eerste hulp bij wespensteken

De zomer is leuk. Goed weer, genieten van de zon en het leven maar toch zijn er van die beestjes die we toch liever uit de buurt willen houden. Vanaf augustus vinden wespen steeds minder insecten om te eten en verleggen ze hun actieterrein naar fruit en gezoete dranken. Maar hoe hou je die wespen uit jouw buurt? En wat doe je als jij – of de kinderen – toch gestoken worden?

Zó hou je wespen uit de buurt

  • Waar worden wespen nu precies door aangetrokken?
    • Zoete levensmiddelen: zeker goed opletten met frisdrank of kinderen die genieten van een ijsje of een lekkere lolly;
    • Bepaalde geuren: kies dus best voor reukloze verzorgingsproducten op warme, zomerse dagen;
    • Felle én zwarte kleuren.
  • Daag wespen niet uit!
    • Loop niet op blote voeten, moest je per ongeluk op een wesp trappen is de kans heel groot dat ze steken;
    • Sla niet naar wespen, ook hier is de steekkans groter.
  • Gooi etensresten meteen in de vuilbak en zorg ervoor dat deze goed afgedekt blijft.
  • Hou deuren gesloten of zorg voor een hor zodat wespen het huis niet in kunnen.
  • Zit je thuis met een wespennest? Contacteer de brandweer voor verdelging!

Wat te doen bij een wespen- of bijensteek?

Hoewel een wespen- of bijensteek wel eens vervelend kan zijn, is het niet altijd gevaarlijk. Wanneer kan het wel ernstig zijn?

  • Als het slachtoffers bijvoorbeeld verschillende keren gestoken wordt, kan de ingespoten hoeveelheid gif voldoende zijn om een zware reactie uit te lokken.
  • Een steek in de keelholte kan levensbedreigend zijn, omdat de zwelling de luchtweg kan belemmeren.
  • Bij iemand die gevoelig is voor insectengif, kan zich na één steek al een allergische reactie voordoen die kan leiden tot shock en zelfs tot de dood.

Eerste hulp bij een wespen- of bijensteek

  • Verwijder zo snel mogelijk een eventuele angel:
    • Dat doe je door van onder de insteekplaats opwaarts te drukken en te glijden met eender welk stomp voorwerp (bijv. je vingernagel, een bankkaart of de botte kant van een mes).
    • Neem de angel niet vast met je vingers of een pincet. Daardoor zou je het achtergebleven gifzakje kunnen samendrukken en zo het resterende gif in de bloedsomloop doen terechtkomen. 
  • Reinig het wondje met water of ontsmettingsmiddel. Gebruik geen azijn of urine bij de verzorging van een insectensteek.
  • Koel de gestoken plaats maximaal 20 minuten af. Gebruik hiervoor ijsblokjes in een zakje water, een koelzakje of koud water.

    Bij een steek in de mond of keelholte: laat het slachtoffer op ijs zuigen of de mond koelen met koud water.
  • Bij ademhalingsmoeilijkheden, zoek je samen met het slachtoffer naar de meest comfortabele houding (bijv. rechtop zittend, met ellebogen en onderarmen steunend op een tafel).
  • Heeft het slachtoffer een auto-injector bij zich, verhinder hem dan zeker niet om zijn medicatie in te nemen of in te spuiten. Een auto-injector is een voorgevulde injectiespuit met adrenaline waarmee iemand met een gekende allergie zichzelf kan behandelen bij een acute allergische reactie.
  • Heeft het slachtoffer hevige jeuk? Gebruik een jeukwerende zalf. Vraag raad aan je apotheker.
  • Alarmeer 112 indien:
    • je de achtergebleven angel niet zelf kan verwijderen;

    • de roodheid, jeuk, pijn en zwelling uitbreidt;

    • het slachtoffer zich slecht begint te voelen;

    • hij heel veel gestoken werd;

    • hij vermoedelijk onvoldoende beschermd is tegen tetanus;

    • het slachtoffer gestoken werd in de mond of keelholte;

    • hij tekenen van een ernstige allergische reactie vertoont.