Softe missie op harde wetenschappelijke basis

De Dag van de Wetenschap: een mooie aanleiding om het eens te hebben over het belang van wetenschappelijk onderzoek binnen een humanitaire organisatie. Goede bedoelingen, willen helpen en idealisme zijn allemaal termen die – terecht – bij een humanitaire organisatie passen. Maar om echt efficiënt én effectief te werken is er meer nodig: ook modern management én wetenschappelijk onderzoek over de kernactiviteiten.

Rode Kruis-Vlaanderen is één van de eerste humanitaire organisaties die zo goed als al haar activiteiten op evidentie baseert. Zo wéten we wat werkt, kunnen we de impact meten en de daaraan verbonden kosten in kaart brengen. Een win-win-win situatie die een inspiratie betekent voor heel wat andere humanitaire organisaties en Rode Kruisverenigingen. (van de 189 landelijke Rode Kruisverenigingen zijn er vandaag 2 die evidence based werken: Rode Kruis-Vlaanderen en het Amerikaanse Rode Kruis).

Zo’n wetenschappelijke fundament leg je natuurlijk niet zomaar. We zijn begonnen met duidelijk in kaart te brengen waar we als organisatie naartoe willen. Net zoals elke organisatie die goed gemanaged wordt,  zijn ook wij KPI’s gaan vastleggen binnen een strategisch plan met duidelijke doelstellingen. Kwestie van duidelijk voor ogen te houden wát onze missie precies is en alleen daarop te focussen.

Expertise en schaalvoordeel door specialisatie

We hebben ook een aantal ‘specialisatiedomeinen’ gekozen: eerstehulpopleiding, paraatheid bij rampen, bloeddonoren en bloedplaatjes. In die domeinen willen we ook als thought leader worden aanzien. Het spreekt voor zich dat we dat leiderschap willen blijven opeisen, en dan is alles constant  verbeteren een ‘must’. Dat kan door je eigen activiteiten zowel intern als extern te auditen maar ook door zelf wetenschappelijk onderzoek uit te voeren. En dat doen we – dagelijks en met resultaat.  

Eén wetenschappelijke eerstehulptechniek

Om een voorbeeld te geven: Humanitaire hulpverleners helpen vaak vanuit een soort ‘traditie’ en niet op basis van wetenschappelijk bewijs. Zo weten hulpverleners dus niet of een bepaalde aanpak ook effectief de beste is. En bovendien verschillen de aangeleerde eerstehulptechnieken sterk tussen bijvoorbeeld Europese buurlanden.

Daarom dat Rode Kruis-Vlaanderen in 2006 het initiatief nam om al deze verschillende Europese richtlijnen inzake Eerste Hulp te bundelen en ook aan wetenschappelijk onderzoek te onderwerpen. Dit resulteerde in de ‘European First Aid Manual’. Ondertussen bestaat er ook een Afrikaanse versie van deze eerstehulprichtlijn én recent nog een Indiase. De wetenschappelijke basis in deze drie versies is uiteraard dezelfde, maar er werd ook rekening gehouden met de specifieke lokale ‘evidence’.

In totaal gebruiken nu 42 landen deze richtlijn, die meer dan 1,5 miljard mensen helpt helpen.

We weten wat we doen – we hebben bewijs

Eén van de doelstellingen van Rode Kruis-Vlaanderen is het bevorderen van de zelfredzaamheid van mensen. Noem het gerust: mensen sterker maken. Eerstehulpcursussen dragen daar uiteraard toe bij. We hebben ons aanbod van cursussen op basis van de ‘European First Aid Manual’ fors uitgebreid naar verschillende doelgroepen (kinderen, bedrijfseerstehulp, leerkrachten enz.). Elk jaar groeit het aantal mensen dat (op dezelfde wetenschappelijk onderbouwde manier) een cursus Eerste Hulp volgt. Zeg nu eerlijk, daar wordt iedereen, elke Vlaming toch beter en sterker van?

Onze baseline is niet voor niets: Rode Kruis-Vlaanderen helpt helpen. Maar we doen dat niet ‘zomaar’ of uit ‘goedbedoeld amateurisme’. Neen, zo goed als alles doen we op basis van (soms eigen) wetenschappelijk onderzoek. Een softe missie op een harde wetenschappelijke basis.