Nigeria: vrouwen en kinderen grootste slachtoffers van geweld

Nigeria wordt al vele jaren geteisterd door gewapend geweld. In 1999 vonden er in Nigeria voor het eerst na jaren van militaire regimes, democratische parlements- en presidentsverkiezingen plaats. Sindsdien zijn er spanningen tussen het islamitische noorden en het overwegend katholieke zuiden, met geweld tussen gemeenschappen tot gevolg. De regeringstroepen en verschillende gewapende groepen bevechten elkaar.

Rode Kruis in Nigeria

Het Internationaal Rode Kruiscomité (ICRC) en het Nigeriaanse Rode Kruis zijn betrokken in vele activiteiten in het noordoosten van Nigeria om de door het geweld getroffen bevolking te helpen. Sinds december 2014 werd er voedsel en drinkbaar water verdeeld aan meer dan 200.000 personen en kregen zieken en gewonden medische verzorging. De grootste slachtoffers in dit conflict zijn vrouwen en kinderen.

Om aan het geweld te ontkomen hebben meer dan een miljoen inwoners in Nigeria het afgelopen jaar hun huizen ontvlucht. Afgelopen week kregen 275 personen, voornamelijk vrouwen en kinderen, onderdak in een kamp in Yola nadat ze in het Sambisa woud ontdekt waren tijdens een militaire operatie.  Het ICRC en het Nigeriaanse Rode Kruis voorzag hen van kledij, dekens, jerrycans en hygiëne artikelen. Het federaal ziekenhuis in Yola werd voorzien van medisch materiaal.

Algemene en bijzondere bescherming voor vrouwen en kinderen

In eerste instantie genieten vrouwen en kinderen bescherming als burgers. Het onderscheid tussen de burgerbevolking en personen die deelnemen aan de vijandelijkheden dient ten alle tijden gemaakt te worden. Vrouwen en kinderen genieten onder het internationaal humanitair recht ook een bijzondere bescherming als kwetsbare personen.

Vrouwen moeten beschermd worden tegen iedere aanslag op hun eer, met name tegen verkrachting, gedwongen prostitutie en iedere aanranding van hun eerbaarheid.

Kinderen dienen in het bijzonder te worden ontzien en beschermd tegen iedere vorm van aanranding van de eerbaarheid. De partijen bij het conflict dienen hen de zorg en hulp te geven die zij nodig hebben, hetzij wegens hun leeftijd of om welke andere reden ook. Het gaat dan in het bijzonder om:

• bescherming tegen elke vorm van seksueel geweld;
• speciale bescherming bij de ontneming van de vrijheid;
• toegang tot onderwijs, voedsel en medische verzorging;
• hereniging met familieleden.

Verder is het onder het internationaal humanitair recht verboden om kinderen onder de 15 jaar te rekruteren voor deelname aan de vijandelijkheden. Het Statuut van Rome bestempeld dit als een oorlogsmisdaad.

Familiehereniging

Tijdens gewapende conflicten verliezen familieleden elkaar vaak uit het oog tijdens het vluchten of doordat communicatiemiddelen vernietigd zijn. Het internationaal humanitair recht vereist dat de partijen bij een gewapend conflict alle maatregelen nemen die nodig zijn om te voorkomen dat personen vermist raken tijdens een conflict. Als dit toch gebeurt, moeten ze al het mogelijke doen om uitsluitsel te geven over hun lot en de familie op de hoogte te brengen. De familie geniet immers het recht op informatie over hun vermiste verwanten.

Om verdwijningen te voorkomen en vermisten terug te vinden, verplicht het internationaal humanitair recht de partijen bij een conflict om gevangengenomen of gewonde burgers en strijders te registreren. Staten moeten ook proberen informatie te verzamelen om de doden te identificeren en de families op de hoogte te brengen.

Daarnaast geldt er een verbod om de burgerbevolking te verdrijven of te deporteren en een verbod op gedwongen verdwijningen. Bij gedwongen verdwijningen worden personen van hun vrijheid beroofd, zonder dat hun lot of de plaats van opsluiting bekend worden gemaakt.

Personen die door de tegenpartij als vermist worden opgegeven, moeten gezocht worden zodra de omstandigheden dat toelaten en ten laatste onmiddellijk na het einde van de vijandelijkheden.