Hoe vind je je mama terug tussen 500 miljoen Europeanen?

Basem is afkomstig uit Sinjar, of Shingal in het Koerdisch, in Irak.  Sinjar kwam vorig jaar in augustus in de media bij ons toen het werd ingenomen door de troepen van IS.  Er wonen voornamelijk Yezidi, waarvan er duizenden uit angst voor IS de omliggende bergen invluchtten.  Daar zaten ze dan vast zonder voedsel, water of medische verzorging.

Met een ezel en kar bracht Basem zijn ouders en zus in de bergen wat materiaal. Omdat hij nog meer mensen wou helpen, keerde hij terug naar Sinjar. Een beslissing die hem later zuur zou opbreken want ondertussen waren de gevechten met IS volop losgebarsten. Basem raakte verzeild tussen de strijdende partijen, maar kon gelukkig in veiligheid gebracht worden. Terugkeren naar zijn ouders en zus kon hij niet want de weg richting bergen was helemaal afgesneden. Samen met zijn buurman slaagt Basem erin om Sinjar via een andere weg te ontvluchten.

Uiteindelijk komt hij in België terecht, maar de vragen blijven. Heeft zijn familie het overleefd? Werden ze geëvacueerd? Zijn ze nog in Sinjar? Zijn ze ook gevlucht?

Tracing is een opsporing begonnen binnen Europa en verstuurde ondertussen ook een opsporingsverzoek aan het ICRC - Iraq delegation. Nu is het afwachten... en hopen op goed nieuws.

* Omwille van privacy-redenen zijn de gebruikte namen fictie.

Shokrullah* is 14 wanneer de Taliban hem willen inlijven in hun rangen. Omdat zijn vader het daar niet mee eens is en hij zijn zoon meer veiligheid wil bieden, zorgt een smokkelaar ervoor dat hij Afghanistan kan ontvluchten.

De familie van Shokrullah heeft een mobiele telefoon dus leert de jongen het nummer van buiten. Onderweg naar Europa mag hij van de smokkelaar nog één keer contact opnemen met zijn vader. Nadien gaat de tocht gewoon verder en een half jaar later komt hij aan in België waar hij asiel aanvraagt. Hij krijgt een voogd toegewezen en een aantal maanden later wordt Shokrullah erkens als vluchteling.

Iedere poging om de familie vanuit België te bereiken mislukt. Shokrullah vreest dat het nummer niet meer in gebruik is en gaat aankloppen bij Tracing. Tijdens het gesprek met Tracing wordt geprobeerd om nogmaals contact op te nemen op het nummer (is het nummer afgesloten? of is de familie omwille van een andere reden niet bereikbaar?). Als bij wonder krijgt Shokrullah nu wel zijn vader aan de lijn. Na een jaar vruchteloos proberen, heeft de jongen opnieuw contact met zijn familie.

Blijkbaar was het gezin ondertussen verhuisd in Afghanistan omwille van de dreiging die ze ondervonden van de Taliban. Een tijdlang hebben ze omwille van deze dreiging de telefoon niet gebruikt. Het nummer afsluiten wilden ze niet omdat ze wisten dat dit nog de enige band met hun zoon was. Bovendien ligt de nieuwe woonplaats van de familie afgelegen in de bergen en is er niet altijd gsm-bereik.

Tijdens het gesprek met Tracing bleek ook duidelijk dat Shokrullah niet goed wist hoe hij een gsm moest hanteren. In Afghanistan maakte hij er nooit gebruik van en hier in België had hij geen eigen mobiel toestel.

Ook bij Tracing schuilt geluk dus soms in een klein hoekje!

 

*omwille van privacyredenen werd in deze getuigenis een fictieve naam en foto gebruikt

 

Zainullah* is 18 wanneer hij in 2012 samen met zijn vader en 2 minderjarige zussen Afghanistan ontvlucht. Een smokkelaar brengt hen via Pakistan naar Turkije waar ze een boot naar een Grieks eiland moeten nemen.

De nacht van de oversteek ziet Zainullah dat er twee bootjes klaarliggen in het water. De grote groep vluchtelingen die staan te wachten, wordt willekeurig in de boten geladen. De smokkelaars houden geen rekening met familiebanden. Alles moet snel gaan, er is helemaal geen tijd om nog van plaats te wisselen.

De jongen belandt als enige van zijn familie op de eerste boot. Zijn vader en twee zussen stappen met de rest van de groep op boot nummer twee. Lange tijd kunnen ze elkaar blijven zien op het water, maar plots doemt achter hen een groot vrachtschip op. De vluchtelingen in de eerste boot peddelen alsof hun leven ervan afhangt. Ze slagen erin om te ontkomen, ondanks de deining die het vrachtschip veroorzaakt. Wanneer Zainullah om zich heen kijkt, ziet hij de tweede boot nergens meer.

Eenmaal aangekomen op Kos zijn zij de enige die aanmeren. De groep vluchtelingen wacht op het strand, maar de tweede boot komt nooit aan. 's Ochtends worden ze door de politie en hulpdiensten naar een opvangcentrum gebracht. Zainullah verblijft een jaar in Griekenland maar blijft onafgebroken naar zijn familie zoeken.

Na zijn aankomst in België maakt iemand hem erop attent dat de dienst Tracing van het Rode Kruis hem kan bijstaan in zijn zoektocht naar zijn familie. Hij aarzelt niet en komt kort daarna zijn verhaal doen.

Volgens Tracing zijn er een aantal mogelijke scenario's

• De familie van Zainullah is omgekomen op zee.
• De boot is teruggekeerd naar Turkije en de familie heeft nadien een nieuwe poging ondernomen om naar Griekenland te varen.
• De boot is teruggekeerd naar Turkije, maar de familie heeft besloten daar te blijven.
• De familie probeerde op een andere manier verder te reizen naar Europa.
• De tweede boot is afgedreven en op een ander eiland terecht gekomen. Of de boot werd onderweg opgepikt en de opvarenden werden naar een ander opvangcentrum gebracht.

Wat doet Tracing om Zainullah te helpen in zijn zoektocht?

• Eerst en vooral werd een opsporingsverzoek gestuurd naar het Griekse Rode Kruis.
• Nadien werd een foto van Zainullah op posters afgedrukt en verscheen hij op de Family Links-website.
• Zainullah werd geregistreerd in de Red Cross Tracing Application.

Tot op de dag van vandaag blijft Zainullah met de hulp van Tracing verder zoeken naar zijn vader en twee zussen. Hij hoopt nog steeds dat hij ooit een teken van leven van hen ontvangt zodat ze opnieuw contact met elkaar kunnen hebben.

 

*omwille van privacyredenen werd in deze getuigenis een fictieve naam en foto gebruikt

 

Zondag 6 september kende de familiezoektocht van 2 broers uit Afghanistan een happy end via Tracing. Jawid en Amir Hussaini werden opnieuw in contact gebracht na een 100% positieve match.

Het was Amir die zich aanmeldde bij onze dienst Tracing met de vraag hem te bij te staan in zijn zoektocht. Dankzij het uitwisselen van gegevens kwamen Tracing-medewerkers er al snel achter dat zijn broer Jawid verbleef in het opvangcentrum in Lanaken.

Ondertussen worden de eerste stappen geregeld om telefonisch contact tussen de broers mogelijk te maken.

5 jaar geleden stortte het leven van de toen 11-jarige Mansoor Faizi in elkaar. Zijn familie vluchtte weg uit Afghanistan, maar kwam door omstandigheden zonder Mansoor terecht in België. Twee jaar lang moest de jongen het stellen zonder vader en moeder, zonder broers en zussen. Tot hij contact zocht met de dienst Tracing van het Rode Kruis.

Immens verdriet

Na het vertrek van zijn familie verbleef Mansoor nog een jaar in Afghanistan, maar ook hij vluchtte er weg en kwam uiteindelijk in Pakistan terecht. De persoon bij wie hij verbleef, bracht hem in contact met de dienst Tracing van het Rode Kruis. Tracing tracht gescheiden familieleden opnieuw bij elkaar te brengen en doet daarvoor beroep op het wereldwijde Rode Kruisnetwerk. Omdat ook Mansoors vader al was gaan aankloppen bij diezelfde dienst, maar dan in België, kwam alles in een stroomversnelling terecht. Het eerste contact tussen Mansoor en zijn familie was een feit!

Tracing bleef ondertussen verder werken om Mansoor naar België te laten overvliegen, maar door problemen met zijn paspoort was dat niet zo evident. Tot 3 jaar geleden het verlossende nieuws kwam: Mansoor mocht eindelijk terugkeren naar zijn familie. Hij herinnert zich nog de lange vliegtuigreis, maar wat voor altijd in zijn geheugen gegrift staat, is de enorme ontlading toen hij zijn ouders na twee jaar eindelijk terug zag.

Ondertussen stelt Mansoor het goed. Hij zit in het vijfde jaar automechanica aan het Stedelijk Lyceum Zuid in Hoboken, heeft veel vrienden en ziet de toekomst rooskleurig tegemoet: “Ik was nog een kleine jongen toen ik hier aankwam, maar nu ben ik groot. Ik wil niet achteruit kijken, maar wél vooruit. Voor mezelf en voor mijn familie!” 

Bovendien voelt hij zich helemaal thuis in België en spendeert hij het meeste van zijn vrije tijd aan 'parcouring' (bekijk de foto's hieronder), een sport die heel wat doorzettingsvermogen en moed vergt.

 

 

Khadija werkt op de dienst Tracing van Rode Kruis-Vlaanderen. Deze dienst herstelt het contact tussen familieleden die elkaar uit het oog verloren door oorlog, rampen of migratie.

In april contacteerde Jamal ons met een probleem. Jamal is een Irakees die enkele jaren geleden op de vlucht was geslagen voor het geweld in zijn land. Tijdens de vlucht raakt hij zijn vrouw en twee dochters kwijt. Zijn zoontje Yasine (nu 5 jaar) bleef achter en werd gered door zijn zus.

Ondertussen heeft Jamal subsidiaire bescherming gekregen in België. Dat betekent dat hij een geldige verblijfsvergunning heeft en in aanmerking komt om zijn zoontje te laten overkomen naar België. Maar de Dienst Vreemdelingenzaken bepaalde dat het zoontje een visum kon krijgen op voorwaarde dat Jamals echtgenote haar toestemming gaf voor de verhuizing naar België. En dat is natuurlijk onmogelijk. De moeder is spoorloos en kan dus geen toestemming geven waardoor Yasine geen visum krijgt. Jamal zat met de handen in het haar. Het liefst zou hij zo snel mogelijk herenigd worden met zijn zoontje.

Ik stelde Jamal voor om een zoektocht te starten naar zijn vrouw en twee dochters en nodigde hem uit op kantoor voor een gesprek.

Een vrijdagmiddag in april. Jamal zit voor me en vertelt me zijn verhaal, zodat ik kan begrijpen wat er allemaal was gebeurd nadat hij uit Irak vluchtte. Het vertellen is moeilijk en emotioneel, want hij mist zijn vrouw en dochters heel erg. Hij zegt dat zijn werk het enige is dat hem wat afleiding bezorgt.

Soms krijgt hij tips, vertelt hij me. Dan heeft iemand zijn vrouw herkent op Facebook. Maar de tips leidden nooit tot iets. Onlangs nog vertelde iemand via Facebook dat die zijn vrouw in Nederland had gezien. Jamal was er niet op ingegaan, omdat hij niet opnieuw teleurgesteld wilde worden als zijn zoektocht tot niets leidde.

Nadat ik alle gegevens over zijn vrouw en dochters had verzameld, leg ik aan Jamal uit wat Tracing precies voor hem kan doen. Ik maakte ook een foto van hem zodat we deze op de poster en op de Family Linkswebsite kunnen publiceren.

Jamal vertrekt en mijn werkdag zit er bijna op. Toch besluit ik om nog snel na te kijken of zijn vrouw niet toevallig geregistreerd staat in de Europese Rode Kruisdatabank – de Red Cross Tracing Applicatie. Een tel later moet ik twee keer met mijn ogen knipperen. De vrouw van Jamal staat geregistreerd door het Nederlandse Rode Kruis!

Ik neem onmiddellijk contact op met Nederland om na te gaan of het werkelijk om de echtgenote gaat. Ik stuur per e-mail Jamals telefoonnummer en foto door zodat zijn vrouw hem kan herkennen en bellen. Mijn Nederlandse collega belooft contact op te nemen met de vrouw.

Op maandag krijg ik het verlossende telefoontje uit Nederland. GELUKT! De vrouw van Jamal kon eerst niet geloven dat haar man in België zit. Jamal en zijn vrouw hebben elkaar intussen telefonisch kunnen spreken.

De dag nadien bel ik Jamal op en hij vertelt mij hoe groot zijn dank is en hoe gelukkig hij is. Hij is enorm opgelucht en gaat in het weekend zijn vrouw en 2 dochters bezoeken in Nederland. Maar eerst gaat hij nog wat cadeautjes kopen voor zijn gezin want dit moet gevierd worden, zegt hij.

Update: Ondertussen is de kleine Yasine herenigd met zijn vader.